11 listopada, we wspomnienie św. Marcina z Tours, ojciec święty Franciszek mianował biskupem Ambanja, diecezji w północno-zachodniej części Madagaskaru, naszego współbrata ks. Donatiena Francisa Randriamalalę z tamtejszej prowincji. Wybór ten jest powodem wielkiej radości dla naszego zgromadzenia. Możemy go przyjąć i odczytać jako gest szacunku i uznania dla saletynów ze strony papieża Franciszka za pracę misyjną prowadzoną do tej pory przez naszych współbraci na Czerwonej Wyspie.
Święcenia biskupie odbyły się w katedrze w Ambanja 15 stycznia 2023 roku.
Powierzajmy naszego współbrata i jego biskupią posługę matczynej opiece Maryi, Matki i Posłanniczki Bożego Miłosierdzia.
29 grudnia 2022 roku nastąpiła zmiana rektora w Sanktuarium w La Salette.
Po sześciu latach zakończył swoją posługę ks. Antoni Skałba MS (Prowincja Polska).
Nowym rektorem jest pochodzący z Madagaskaru ks. Daniel Ramanantsitohaina MS (Prowincja Francuska).
Mszy św. przewodniczył nowy biskup diecezji Grenoble-Viene, bp Jean-Marc Eychenne.
Obecny był także ks. Silvano Marisa MS, przełożony generalny Zgromadzenia Misjonarzy Matki Bożej z La Salette.
Na zdjęciu, od lewej: ks. Daniel Ramanantsitohaina MS (nowy rektor), bp Jean-Marc Eychenne, ks. Silvano Marisa MS, ks. Antoni Skałba MS.
Boże Narodzenie 2022
Nowy Rok 2023
Drodzy Współbracia,
„Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło” (Iz 9,1).
Te słowa proroka Izajasza, które będziemy czytać w Boże Narodzenie podczas Pasterki, pomagają nam uchwycić głęboki sens tego momentu liturgicznego, który także w tym roku przychodzi nam przeżywać. Dobrze charakteryzują one trudny okres historyczny, jaki jest dziś udziałem świata i Kościoła. Opisują oczywiście również coś z naszego doświadczenia zakonnego. Wydaje się, że ciemności wraz z całym ich bagażem niepewności, wątpliwości, przemocy i śmierci w różnych aspektach nieuchronnie ogarniają życie naszego społeczeństwa i pod pewnymi względami także życie naszej wspólnoty oraz Kościoła.
Na końcu jednak zwycięstwo należeć będzie nie do ciemności, lecz do światła, które oznacza bliskość, spotkanie, życie, sprawiedliwość i radość. Stąd też narodzenie Pańskie przynosi wielką nadzieję, która ma swą rację istnienia w Bożej wierności złożonym obietnicom: „Dziś narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz, Pan” (Łk 2,11). Właśnie ta pewność od zawsze podtrzymuje wiarę Kościoła i ożywia jego działalność misyjną, a jednocześnie motywuje nasze zaangażowanie w życie zakonne i wlewa nowy zapał w nasze posługiwanie ludowi Bożemu w każdym miejscu na świecie.
a) Życzenia
W imieniu własnym i Rady Generalnej składam każdemu z Was, którzy pracujecie w różnych zakątkach ziemi, najlepsze i braterskie życzenia błogosławionych świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego i pomyślnego nowego roku. W szczególności pragnę, aby te życzenia dotarły do naszych młodych współbraci na etapie formacji, do chorych, starszych i tych, którzy doświadczają dramatu wojny w Mozambiku i Ukrainie, jak również pracujących w klimacie pełnym napięć społecznych i politycznych, zwłaszcza w Mjanmie i na Haiti. Niech te same życzenia dotrą z całą intensywnością i serdecznością do drogich nam świeckich saletynów i sióstr saletynek, dzielących z nami w świecie ten sam entuzjazm misji. Niech światło płynące z betlejemskiej groty rozproszy ciemności zła, przynosząc promyk nadziei, pokoju i radości wszystkim i każdemu z osobna.
b) Droga synodalna
Podążając drogą, którą zgodnie z zachętą papieża Franciszka powinniśmy iść razem w duchu synodalności, Rada Generalna wyznaczyła sobie program animacji zgromadzenia na kolejne lata, które nas dzielą od Kapituły Generalnej w 2024. Wyraża się on w trzech czasownikach – spotykać się, słuchać i dzielić się – które mówią o dynamizmie i odwadze w przeżywaniu czasu obecnego oraz o wyzwaniu, jakie stawia przed nami przyszłość.
W tym roku podjęliśmy już refleksję nad czasownikiem spotykać się, który zachęcał nas do wychodzenia poza siebie, otwierania drzwi naszego domu i serca na brata, który dzieli z nami to samo życie we wspólnocie i tę samą misję, a także na tych, których spotkamy na ulicy bądź w ramach pełnionej posługi. Ten czasownik zawiera też w sobie ideę podjęcia inicjatywy i zrobienia pierwszego kroku w stronę drugiego człowieka. Jednym słowem, był on mocną zachętą dla każdego z nas, aby stać się „dobrymi i autentycznymi samarytanami” naszych czasów. Wybrzmiał on ponadto jako silne wezwanie do bycia zakonnikami i wspólnotami „wychodzącymi”… aby stawać się twórcami pokoju i dialogu.
Drugim czasownikiem tej triady jest słuchać. Będzie on nam towarzyszył w refleksji przez cały nowy rok, który wkrótce się zacznie. Aby nabrał konkretnego kształtu, wymaga z naszej strony postawy pokory, zdolności uspokojenia naszych uczuć i wyciszenia się, tak by pozostało tylko pragnienie lepszego poznania drugiego człowieka.
Ponadto wymaga szczególnej gotowości na spotkanie oraz wysiłku wczucia się w położenie brata, aby umieć otworzyć się na jego racje, nie wydając żadnego osądu w stosunku do niego, ale przeciwnie – wyciągając do niego rękę, by go wesprzeć w trudnościach i dzielić z nim jego oczekiwania i plany. Dialog rzeczywiście rodzi się z uważnego słuchania, pełnego szacunku i wolnego od jakichkolwiek uprzedzeń wobec kogokolwiek. W takim braterskim podejściu możemy powtórzyć jako własną tę modlitwę, którą młody Salomon zanosił do Boga w momencie, gdy miał być namaszczony na króla Izraela: „Panie, Boże mój, (…) daj Twemu słudze rozum, aby potrafił słuchać…” (1 Krl 3,9).
To doświadczenie powinno być przeżywane nade wszystko na poziomie naszego życia osobistego, stale wspieranego uważnym słuchaniem słowa Bożego, a także na poziomie życia wspólnotowego. Jeśli tak będziemy postępować, z pewnością zdołamy nawiązać bardziej pogodne i owocne relacje z innymi, gdziekolwiek ich spotkamy.
c) Nowy biskup
11 listopada, we wspomnienie św. Marcina z Tours, ojciec święty Franciszek mianował biskupem Ambanja, diecezji w północno-zachodniej części Madagaskaru, naszego współbrata ks. Donatiena Francisa Randriamalalę z tamtejszej prowincji. Wybór ten jest powodem wielkiej radości dla naszego zgromadzenia. Możemy go przyjąć i odczytać jako gest szacunku i uznania dla saletynów ze strony papieża Franciszka za pracę misyjną prowadzoną do tej pory przez naszych współbraci na Czerwonej Wyspie. Święcenia biskupie odbędą się w katedrze w Ambanja 15 stycznia 2023 roku. Będę uczestniczył w obrzędzie razem z ks. Mémé, sekretarzem generalnym. Powierzajmy naszego współbrata i jego biskupią posługę matczynej opiece Maryi, Matki i Posłanniczki Bożego Miłosierdzia.
d) Wydarzenia w domu generalnym
W pierwszych dniach grudnia wspólnota domu generalnego przeżyła dwa momenty o dużym ładunku emocjonalnym:
* w poniedziałek 5 grudnia wyjazd do Argentyny ks. Manuela dos Reis Bonfima, radnego generalnego, z misją ożywienia lokalnej wspólnoty. Jako delegat przełożonego generalnego będzie mieszkał w Córdobie, w centralnym domu tamtejszego okręgu. Choć nadal pozostaje członkiem Rady Generalnej, zatrzyma się w tym latynoamerykańskim kraju na czas konieczny do wypełnienia powierzonej mu misji. Życzymy mu szczęśliwego powrotu, obiecując modlitwę, aby jego misja opierała się na mądrości i przyniosła pożądane przez nas wszystkich owoce;
* we środę 7 grudnia powrót do domu Ojca ks. Neila Jonesa, członka prowincji USA, po krótkiej i na pozór niezbyt bolesnej chorobie. Przebywał we Włoszech od 2013 roku. Pogrzeb odbył się w naszym kościele parafialnym w Rzymie w piątek 9 grudnia. Jego ciało będzie spoczywać w grobowcu zgromadzenia na cmentarzu Verano. Niech Pan przyjmie go do swej chwały i niech Piękna Pani z La Salette zaprowadzi go do nieba.
e) La Salette: przekazanie pałeczki
Już 29 grudnia w sanktuarium w La Salette (Francja) odbędzie się oficjalna ceremonia przekazania urzędu przez ks. Antoniego Skałbę (odchodzącego rektora) na rzecz ks. Daniela Ramanantsitohainy (nowego rektora). Ksiądz Antoni będzie do dyspozycji swojej prowincji (Polska) od 1 stycznia 2023 roku. W imieniu Rady Generalnej i całego zgromadzenia składamy mu szczere podziękowania za jego obecność w międzynarodowej wspólnocie i cenną posługę wypełnianą w sanktuarium w charakterze rektora przez ostatnie sześć lat. Życzymy mu szczęśliwego powrotu do ojczyzny oraz owocnej posługi w nowej misji, jaką przełożeni mu powierzą.
Księdzu Danielowi wyrażamy całą naszą wdzięczność za przyjęcie tego trudnego zadania, jakim jest sprawowanie opieki duszpasterskiej i udzielanie gościny pielgrzymom przybywającym na tę świętą górę, w ścisłej współpracy z obecną tam wspólnotą międzynarodową. Składamy mu ponadto najlepsze i braterskie życzenia, aby jego posługa, prowadzona pod opieką i matczynym wzrokiem Pięknej Pani, ubogacała lud Boży wszystkimi tymi ludzkimi i duchowymi owocami, których Kościół i zgromadzenie spodziewają się po naszej obecności w sanktuarium.
f) Obchody jubileuszowe
W drugiej połowie stycznia Rada Generalna uda się na Filipiny i pozostanie tam do 15 lutego 2023 roku, aby przeprowadzić wizytację kanoniczną prowincji i wziąć udział w obchodach 75. rocznicy przybycia amerykańskich saletynów do tego kraju. Zwieńczeniem obchodów będzie uroczysta Msza dziękczynna pod przewodnictwem przełożonego generalnego, sprawowana 11 lutego w sanktuarium Silang/Cavite. Całe zgromadzenie jednoczy się z prowincją „Maryi, Matki nadziei” w modlitwie uwielbienia i dziękczynienia za wszystkie te lata pracowitej i twórczej obecności saletyńskiej w kraju, jak również wyraża życzenie, aby w przyszłości nigdy nie osłabły odwaga i duch misyjny, które już od 1948 roku inspirowały wybory, życie i posługę pierwszych współbraci pochodzących z USA.
Niech was wszystkich błogosławi i strzeże Matka Boża Saletyńska, nasza Matka i Patronka!
Radosnych i błogosławionych świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego nowego roku!
Z braterskim pozdrowieniem wasz
ks. Silvano Marisa
Przełożony Generalny
Boże Narodzenie 2022
Nowy Rok 2023
Drodzy Współbracia,
„Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło” (Iz 9,1).
Te słowa proroka Izajasza, które będziemy czytać w Boże Narodzenie podczas Pasterki, pomagają nam uchwycić głęboki sens tego momentu liturgicznego, który także w tym roku przychodzi nam przeżywać. Dobrze charakteryzują one trudny okres historyczny, jaki jest dziś udziałem świata i Kościoła. Opisują oczywiście również coś z naszego doświadczenia zakonnego. Wydaje się, że ciemności wraz z całym ich bagażem niepewności, wątpliwości, przemocy i śmierci w różnych aspektach nieuchronnie ogarniają życie naszego społeczeństwa i pod pewnymi względami także życie naszej wspólnoty oraz Kościoła.
Na końcu jednak zwycięstwo należeć będzie nie do ciemności, lecz do światła, które oznacza bliskość, spotkanie, życie, sprawiedliwość i radość. Stąd też narodzenie Pańskie przynosi wielką nadzieję, która ma swą rację istnienia w Bożej wierności złożonym obietnicom: „Dziś narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz, Pan” (Łk 2,11). Właśnie ta pewność od zawsze podtrzymuje wiarę Kościoła i ożywia jego działalność misyjną, a jednocześnie motywuje nasze zaangażowanie w życie zakonne i wlewa nowy zapał w nasze posługiwanie ludowi Bożemu w każdym miejscu na świecie.
a) Życzenia
W imieniu własnym i Rady Generalnej składam każdemu z Was, którzy pracujecie w różnych zakątkach ziemi, najlepsze i braterskie życzenia błogosławionych świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego i pomyślnego nowego roku. W szczególności pragnę, aby te życzenia dotarły do naszych młodych współbraci na etapie formacji, do chorych, starszych i tych, którzy doświadczają dramatu wojny w Mozambiku i Ukrainie, jak również pracujących w klimacie pełnym napięć społecznych i politycznych, zwłaszcza w Mjanmie i na Haiti. Niech te same życzenia dotrą z całą intensywnością i serdecznością do drogich nam świeckich saletynów i sióstr saletynek, dzielących z nami w świecie ten sam entuzjazm misji. Niech światło płynące z betlejemskiej groty rozproszy ciemności zła, przynosząc promyk nadziei, pokoju i radości wszystkim i każdemu z osobna.
b) Droga synodalna
Podążając drogą, którą zgodnie z zachętą papieża Franciszka powinniśmy iść razem w duchu synodalności, Rada Generalna wyznaczyła sobie program animacji zgromadzenia na kolejne lata, które nas dzielą od Kapituły Generalnej w 2024. Wyraża się on w trzech czasownikach – spotykać się, słuchać i dzielić się – które mówią o dynamizmie i odwadze w przeżywaniu czasu obecnego oraz o wyzwaniu, jakie stawia przed nami przyszłość.
W tym roku podjęliśmy już refleksję nad czasownikiem spotykać się, który zachęcał nas do wychodzenia poza siebie, otwierania drzwi naszego domu i serca na brata, który dzieli z nami to samo życie we wspólnocie i tę samą misję, a także na tych, których spotkamy na ulicy bądź w ramach pełnionej posługi. Ten czasownik zawiera też w sobie ideę podjęcia inicjatywy i zrobienia pierwszego kroku w stronę drugiego człowieka. Jednym słowem, był on mocną zachętą dla każdego z nas, aby stać się „dobrymi i autentycznymi samarytanami” naszych czasów. Wybrzmiał on ponadto jako silne wezwanie do bycia zakonnikami i wspólnotami „wychodzącymi”… aby stawać się twórcami pokoju i dialogu.
Drugim czasownikiem tej triady jest słuchać. Będzie on nam towarzyszył w refleksji przez cały nowy rok, który wkrótce się zacznie. Aby nabrał konkretnego kształtu, wymaga z naszej strony postawy pokory, zdolności uspokojenia naszych uczuć i wyciszenia się, tak by pozostało tylko pragnienie lepszego poznania drugiego człowieka.
Ponadto wymaga szczególnej gotowości na spotkanie oraz wysiłku wczucia się w położenie brata, aby umieć otworzyć się na jego racje, nie wydając żadnego osądu w stosunku do niego, ale przeciwnie – wyciągając do niego rękę, by go wesprzeć w trudnościach i dzielić z nim jego oczekiwania i plany. Dialog rzeczywiście rodzi się z uważnego słuchania, pełnego szacunku i wolnego od jakichkolwiek uprzedzeń wobec kogokolwiek. W takim braterskim podejściu możemy powtórzyć jako własną tę modlitwę, którą młody Salomon zanosił do Boga w momencie, gdy miał być namaszczony na króla Izraela: „Panie, Boże mój, (…) daj Twemu słudze rozum, aby potrafił słuchać…” (1 Krl 3,9).
To doświadczenie powinno być przeżywane nade wszystko na poziomie naszego życia osobistego, stale wspieranego uważnym słuchaniem słowa Bożego, a także na poziomie życia wspólnotowego. Jeśli tak będziemy postępować, z pewnością zdołamy nawiązać bardziej pogodne i owocne relacje z innymi, gdziekolwiek ich spotkamy.
c) Nowy biskup
11 listopada, we wspomnienie św. Marcina z Tours, ojciec święty Franciszek mianował biskupem Ambanja, diecezji w północno-zachodniej części Madagaskaru, naszego współbrata ks. Donatiena Francisa Randriamalalę z tamtejszej prowincji. Wybór ten jest powodem wielkiej radości dla naszego zgromadzenia. Możemy go przyjąć i odczytać jako gest szacunku i uznania dla saletynów ze strony papieża Franciszka za pracę misyjną prowadzoną do tej pory przez naszych współbraci na Czerwonej Wyspie. Święcenia biskupie odbędą się w katedrze w Ambanja 15 stycznia 2023 roku. Będę uczestniczył w obrzędzie razem z ks. Mémé, sekretarzem generalnym. Powierzajmy naszego współbrata i jego biskupią posługę matczynej opiece Maryi, Matki i Posłanniczki Bożego Miłosierdzia.
d) Wydarzenia w domu generalnym
W pierwszych dniach grudnia wspólnota domu generalnego przeżyła dwa momenty o dużym ładunku emocjonalnym:
* w poniedziałek 5 grudnia wyjazd do Argentyny ks. Manuela dos Reis Bonfima, radnego generalnego, z misją ożywienia lokalnej wspólnoty. Jako delegat przełożonego generalnego będzie mieszkał w Córdobie, w centralnym domu tamtejszego okręgu. Choć nadal pozostaje członkiem Rady Generalnej, zatrzyma się w tym latynoamerykańskim kraju na czas konieczny do wypełnienia powierzonej mu misji. Życzymy mu szczęśliwego powrotu, obiecując modlitwę, aby jego misja opierała się na mądrości i przyniosła pożądane przez nas wszystkich owoce;
* we środę 7 grudnia powrót do domu Ojca ks. Neila Jonesa, członka prowincji USA, po krótkiej i na pozór niezbyt bolesnej chorobie. Przebywał we Włoszech od 2013 roku. Pogrzeb odbył się w naszym kościele parafialnym w Rzymie w piątek 9 grudnia. Jego ciało będzie spoczywać w grobowcu zgromadzenia na cmentarzu Verano. Niech Pan przyjmie go do swej chwały i niech Piękna Pani z La Salette zaprowadzi go do nieba.
e) La Salette: przekazanie pałeczki
Już 29 grudnia w sanktuarium w La Salette (Francja) odbędzie się oficjalna ceremonia przekazania urzędu przez ks. Antoniego Skałbę (odchodzącego rektora) na rzecz ks. Daniela Ramanantsitohainy (nowego rektora). Ksiądz Antoni będzie do dyspozycji swojej prowincji (Polska) od 1 stycznia 2023 roku. W imieniu Rady Generalnej i całego zgromadzenia składamy mu szczere podziękowania za jego obecność w międzynarodowej wspólnocie i cenną posługę wypełnianą w sanktuarium w charakterze rektora przez ostatnie sześć lat. Życzymy mu szczęśliwego powrotu do ojczyzny oraz owocnej posługi w nowej misji, jaką przełożeni mu powierzą.
Księdzu Danielowi wyrażamy całą naszą wdzięczność za przyjęcie tego trudnego zadania, jakim jest sprawowanie opieki duszpasterskiej i udzielanie gościny pielgrzymom przybywającym na tę świętą górę, w ścisłej współpracy z obecną tam wspólnotą międzynarodową. Składamy mu ponadto najlepsze i braterskie życzenia, aby jego posługa, prowadzona pod opieką i matczynym wzrokiem Pięknej Pani, ubogacała lud Boży wszystkimi tymi ludzkimi i duchowymi owocami, których Kościół i zgromadzenie spodziewają się po naszej obecności w sanktuarium.
f) Obchody jubileuszowe
W drugiej połowie stycznia Rada Generalna uda się na Filipiny i pozostanie tam do 15 lutego 2023 roku, aby przeprowadzić wizytację kanoniczną prowincji i wziąć udział w obchodach 75. rocznicy przybycia amerykańskich saletynów do tego kraju. Zwieńczeniem obchodów będzie uroczysta Msza dziękczynna pod przewodnictwem przełożonego generalnego, sprawowana 11 lutego w sanktuarium Silang/Cavite. Całe zgromadzenie jednoczy się z prowincją „Maryi, Matki nadziei” w modlitwie uwielbienia i dziękczynienia za wszystkie te lata pracowitej i twórczej obecności saletyńskiej w kraju, jak również wyraża życzenie, aby w przyszłości nigdy nie osłabły odwaga i duch misyjny, które już od 1948 roku inspirowały wybory, życie i posługę pierwszych współbraci pochodzących z USA.
Niech was wszystkich błogosławi i strzeże Matka Boża Saletyńska, nasza Matka i Patronka!
Radosnych i błogosławionych świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego nowego roku!
Z braterskim pozdrowieniem wasz
ks. Silvano Marisa
Przełożony Generalny
Odważny strach
(Trzydziesta Trzecia Niedziela Zwykła: Ml 3,19-20a; 2Tes 3,7–12; Łk 21,5-19)
Zarówno prorok Malachiasz, jak i Jezus zapowiadają czas ucisku. Pierwsze czytanie mówi: „Oto nadchodzi dzień palący jak piec”, ewangelia: „przyjdzie czas, kiedy z tego, na co patrzycie, nie zostanie kamień na kamieniu”. Złowieszcza perspektywa zagłady!
Obydwie zapowiedzi zawierają także zachętę dla wiernych. „A dla was, czczących moje imię, wzejdzie słońce sprawiedliwości i uzdrowienie w jego skrzydłach” (Malachiasz). „Postanówcie sobie w sercu nie obmyślać naprzód swej obrony. Ja bowiem dam wam wymowę i mądrość, której żaden z waszych prześladowców nie będzie mógł się oprzeć ani sprzeciwić” (Jezus).
Znajdujemy tu dwa określenia, które występują trzykrotnie w Starym Testamencie, w znanym nam tekście: „Początkiem mądrości jest bojaźń Pańska”. Wśród siedmiu darów Ducha Świętego, mądrość jest wymieniona jako pierwsza, a bojaźń Pańska, jako ostatnia.
Wiadomo, że bojaźń Pańska nie oznacza lęku przed Bogiem, ale raczej szanowanie Go tak bardzo, że nigdy nie chcielibyśmy Go obrazić. W tym sensie Piękna Pani z La Salette mówi: „Nie lękajcie się”, ale potem przechodzi do opisu sytuacji, w których Jej lud nie okazuje bojaźni Pańskiej.
Ci, którzy boją się Boga we właściwym sensie, są gotowi poddać się Jego woli, jakkolwiek objawia się ona w ich życiu. Może to być prześladowanie lub wezwanie do wielkodusznej służby, ale w każdym razie oznacza to życie w taki sposób, abyśmy mogli być wzorem dla innych.
W drugim czytaniu św. Paweł stwierdza: „pracowaliśmy…, aby dać wam samych siebie za przykład do naśladowania”. Konkretnie chce on, aby chrześcijanie zarabiali na swoje utrzymanie, a nie oczekiwali, że inni będą ich utrzymywać. Ale w Pierwszym Liście do Koryntian stawia szersze żądanie: „Bądźcie naśladowcami moimi, tak jak ja jestem naśladowcą Chrystusa” (11,1).
Jezus jest rzeczywiście ostatecznym wzorem bojaźni Pańskiej. On był „posłuszny aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej” (Flp 2,8). W La Salette Maryja zaprosiła nas do odzyskania tego daru Ducha Świętego.
Byłoby nierozważne, jeśli nie aroganckie, kazać innym nas naśladować. A jednak, w pewnym sensie, nasza chrześcijańska wiara jest nieuchronnie wystawiona na pokaz. Jak mówi Jezus w Ewangelii Jana: „Po tym wszyscy poznają, żeście uczniami moimi, jeśli będziecie się wzajemnie miłowali” (13,35). To także jest bojaźń Pańska.
Wayne Vanasse, Ks. René Butler MS