Decyzja nr 8 z ostatniej Kapituły Generalnej zaleciła zorganizowanie w każdej Prowincji Szkoły Sprawiedliwości i Pokoju. Jak ją zorganizować, dla kogo, i w jakim celu, próbuje wyjaśnić Międzynarodowa Komisja JPIC.
Zarys Programu Szkoły JPIC (Sprawiedliwość Pokój i Ochrona Stworzenia)
Wskazówki Komisji JPIC .
Zasadniczą sprawą przy organizacji Szkoły JPIC jest szeroko rozumiane uświadamianie siebie i innych na niesprawiedliwość, brak pokoju oraz nieliczenie się ze środowiskiem. O wielu sprawach nie mamy pojęcia, albo mamy takie ich rozumienie jakie kształtują media.
Szkoła ma nauczyć myśleć według Ewangelii, odważnie, bez uprzedzeń, oraz konfrontować nasze sądy z Nauczaniem Kościoła. Uczniami w szkole mogą być osoby dorosłe w każdym wieku, które chcą żyć i dzielić się z innymi wiarą katolicką.
Myśląc o szkole JPIC nie można zawęzić jej programu jedynie do wykładów. Czysto teoretyczne przygotowanie do tego zagadnienia może się przekształcić w ideologizowanie. Dlatego ważne jest, żeby wprowadzenie w sprawy JPIC było poparte praktycznym zaangażowaniem. Wśród praktycznych zaangażowań mamy na myśli: modlitwę w intencji pokojowego rozwiązywania konfliktów, działań pro ekologicznych, praktycznej pomocy ludziom biednym,
Ważne jest także właściwe przygotowanie prowadzących szkołę. Prowadzący muszą znać jej program, wiedzieć kogo zapraszają jak wykładowcę, korzystać z pomocy ruchów i organizacji zaangażowanych w sprawy JPIC, tak aby pokazać że Szkoła JPIC jest katolickim sposobem widzenia problemów świata i jednocześnie praktyczną odpowiedzią na aktualne problemy.
Powinna prowadzić do aktywnego zaangażowania się w przedłużenie misji Jezusa.
Nauka Społeczna Kościoła może być programem dla wykładów rozłożonym jednak na cykl co najmniej czterech dużych spotkań. Nie chodzi o to, żeby wyczerpać od razu wszystkie zagadnienia, ale trzeba się strzec pobieżnego traktowania zagadnień. W programie trzeba uwzględnić także samodzielną pracę uczniów dotyczącą zrozumienia zagadnień i tematów, a także dyskusje, i wspólną pracę.
Praktyczna część szkoły powinna obejmować przy najmniej trzy różne akcje spośród wymienionych: modlitwa, rozważanie Słowa Bożego, działanie w celu ochrony Stworzenia, „dotknięcie biedy” i próba pomocy konkretnym biednym osobom.
Szkoła może być organizowana w cyklu tygodniowym, miesięcznym lub rocznym. Nie można jednak nazywać szkołą pojedynczych konferencji na tematy JPIC. Uczniowie powinni poznać na początku jej program i zgodzić się w nim uczestniczyć. Może się zakończyć rozdaniem zaświadczeń, ale jej celem jest stworzenie postawy Sprawiedliwości Pokoju i Ochrony Stworzenia, dlatego byłoby lepiej gdyby jej uczniowie po jakimś czasie chcieli się spotkać i podzielić swoim doświadczeniem.
Tematy, którymi będzie się zajmować Szkoła JPIC będą się z pewnością różnić w zależności od Prowincji, ponieważ każdy kraj ma własne istotne sprawy. Jednak jako międzynarodowe Zgromadzenie powinniśmy być szczególnie wrażliwi na te problemy, które są niezależne od granic narodowych jak np.: handel ludźmi, migracja ludności, szkody środowiskowe o szerokim zasięgu.
Jako wstęp proponujemy lekturę tekstu Królestwo Boże ks. prof. J. Fuellenbach SVD.
Spis treści zawierający całość Nauki Społecznej Kościoła.
ZAMYSŁ MIŁOŚCI BOŻEJ WOBEC LUDZKOŚCI
I WYZWALAJĄCE DZIAŁANIE BOGA W HISTORII IZRAELA
a) Darmowa bliskość Boga
b) Zasada stworzenia i darmowe działanie Boga
II. JEZUS CHRYSTUS . WYPEŁNIENIE OJCOWSKIEGO ZAMYSŁU MIŁOŚCI
a) W Jezusie Chrystusie urzeczywistnia się decydujące wydarzenie historii Boga z ludźmi
b) Objawienie Miłości trynitarnej
III. OSOBA LUDZKA W BOŻYM ZAMYŚLE MIŁOŚCI
a) Miłość trynitarna, początek i cel osoby ludzkiej
b) Zbawienie chrześcijańskie: dla wszystkich ludzi i całego człowieka
c) Uczeń Chrystusa jako nowe stworzenie
d) Transcendencja zbawienia i autonomia rzeczy ziemskich
IV. ZAMYSŁ BOŻY I POSŁANNICTWO KOŚCIOŁA
a) Kościół, znak i obrona transcendencji osoby ludzkiej
b) Kościół, Królestwo Boże i odnowa stosunków społecznych
c) Nowe niebo i nowa ziemia
d) Maryja i Jej „fiat” w Bożym planie miłości
ROZDZIAŁ DRUGI
POSŁANNICTWO KOŚCIOŁA I NAUKA SPOŁECZNA I. EWANGELIZACJA I NAUKA SPOŁECZNA
a) Kościół, przybytek Boga z ludźmi
b) Inspirować i przepajać społeczeństwo Ewangelią
c) Nauka społeczna, ewangelizacja i promocja człowieka
d) Prawo i obowiązek Kościoła
II. NATURA NAUKI SPOŁECZNEJ
a) Poznanie oświecone przez wiarę
b) Życzliwy dialog z każdą dziedziną wiedzy
c) Wyraz posługi nauczania Kościoła
d) Pojednanie społeczeństwa przez sprawiedliwość i miłość
e) Przesłanie do dzieci Kościoła i do całej ludzkości
f) Pod znakiem ciągłości i odnowy
III. NAUKA SPOŁECZNA W NASZYCH CZASACH: RYS HISTORYCZNY
a) Początek nowej drogi
b) Od „Rerum novarum” do obecnego czasu
c) W świetle i pod wpływem Ewangelii
ROZDZIAŁ TRZECI
OSOBA LUDZKA I JEJ PRAWA
I. NAUKA SPOŁECZNA I ZASADA PERSONALIZMU
II. OSOBA LUDZKA . „IMAGO DEI”
a) Istota stworzona na obraz Boży
b) Dramat grzechu
c) Powszechność grzechu i powszechność zbawienia
III. OSOBA LUDZKA I JEJ LICZNE WYMIARY
A) Jedność osoby
B) Otwarcie na transcendencję i niepowtarzalność osoby
a) Otwarta na transcendencję
b) Jedyna i niepowtarzalna
c) Poszanowanie ludzkiej godności
C) Wolność osoby
a) Wartość i granice wolności
b) Związek wolności z prawdą i prawem naturalnym
D) Równość w godności wszystkich osób
E) Społeczna natura człowieka
IV. PRAWA CZŁOWIEKA
a) Znaczenie praw człowieka
b) Wyszczególnienie praw
c) Prawa i obowiązki
d) Prawa ludów i narodów
e) Zmniejszyć rozdźwięk między „literą” a „duchem”
ROZDZIAŁ CZWARTY
ZASADY NAUKI SPOŁECZNEJ KOŚCIOŁA
I. ZNACZENIE I JEDNOŚĆ
II. ZASADA DOBRA WSPÓLNEGO
a) Znaczenie i główne skutki
b) Odpowiedzialność wszystkich za dobro wspólne
c) Obowiązki wspólnoty politycznej
III. POWSZECHNE PRZEZNACZENIE DÓBR
a) Źródło i znaczenie
b) Powszechne przeznaczenie dóbr i własność prywatna
c) Powszechne przeznaczenie dóbr i preferencyjna opcja na rzecz ubogich
IV. ZASADA POMOCNICZOŚCI
a) Źródło i znaczenie
b) Konkretne wskazania
V. UCZESTNICTWO
a) Znaczenie i wartość
b) Uczestnictwo i demokracja
VI. ZASADA SOLIDARNOŚCI
a) Znaczenie i wartość
b) Solidarność jako zasada społeczna i cnota moralna
c) Solidarność i wspólne wzrastanie ludzi
d) Solidarność w życiu i orędziu Jezusa Chrystusa
VII. PODSTAWOWE WARTOŚCI ŻYCIA SPOŁECZNEGO
a) Relacja między zasadami i wartościami
b) Prawda
c) Wolność
d) Sprawiedliwość
VIII. DROGA MIŁOŚCI
CZĘŚĆ DRUGA
ROZDZIAŁ PIĄTY
RODZINA – ŻYWOTNA KOMÓRKA SPOŁECZNA
I. RODZINA - PIERWSZA NATURALNA SPOŁECZNOŚĆ
a) Znaczenie rodziny dla osoby
b) Znaczenie rodziny dla społeczeństwa
II. MAŁŻEŃSTWO . FUNDAMENT RODZINY
a) Wartość małżeństwa
b) Sakrament małżeństwa
III. SPOŁECZNA PODMIOTOWOŚĆ RODZINY
a) Miłość i formowanie się wspólnoty osób
b) Rodzina – sanktuarium życia
c) Zadanie wychowawcze
d) Godność i prawa dzieci
IV. RODZINA JAKO WSPÓŁTWÓRCA ŻYCIA SPOŁECZNEGO
a) Solidarność rodzinna
b) Rodzina, życie gospodarcze i praca
V. SPOŁECZEŃSTWO W SŁUŻBIE RODZINIE
ROZDZIAŁ SZÓSTY
LUDZKA PRACA
I. ASPEKTY BIBLIJNE
a) Obowiązek uprawy ziemi i troski o nią
b) Jezus – człowiek pracy
c) Obowiązek pracy
II. PROFETYCZNE ZNACZENIE ENCYKLIKI „RERUM NOVARUM”
III. GODNOŚĆ PRACY
a) Podmiotowy i przedmiotowy wymiar pracy
b) Relacja między pracą a kapitałem
c) Praca – prawo do uczestnictwa
d) Praca a własność prywatna
e) Świąteczny wypoczynek
IV. PRAWO DO PRACY
a) Praca jest konieczna
b) Rola państwa i społeczeństwa obywatelskiego w popieraniu prawa do pracy
c) Rodzina i prawo do pracy
d) Kobiety i prawo do pracy
e) Praca nieletnich
f) Emigracja i praca
g) Rolnictwo i prawo do pracy
V. PRAWA PRACOWNICZE
a) Godność pracowników i poszanowanie ich praw
b) Prawo do sprawiedliwej zapłaty i podziału zysku
c) Prawo do strajku
IV. SOLIDARNOŚĆ MIĘDZY PRACOWNIKAMI
a) Znaczenie związków zawodowych
b) Nowe formy solidarności
VII. „RES NOVAE” W ŚWIECIE PRACY
a) Okres epokowych przemian
b) Nauka społeczna i „res novae”
ROZDZIAŁ SIÓDMY
ŻYCIE EKONOMICZNE
I. ASPEKTY BIBLIJNE
a) Człowiek, ubóstwo i bogactwo
b) Bogactwo istnieje po to, aby się nim dzielić
II. MORALNOŚĆ I EKONOMIA
III. PRYWATNA INICJATYWA I PRZEDSIĘBIORSTWO
a) Przedsiębiorstwo i jego cele
IV. INSTYTUCJE EKONOMICZNE
W SŁUŻBIE CZŁOWIEKA
a) Rola wolnego rynku
b) Działanie państwa
c) Rola pośredników
d) Zużycie i oszczędność
V. „RES NOVAE” W EKONOMII
a) Korzyści i zagrożenia globalizacji
b) Międzynarodowy system finansowy
c) Rola wspólnoty międzynarodowej w epoce ekonomii globalnej
d) Solidarny i całościowy rozwój
e) Potrzeba wielkiej pracy na polu wychowania i kultury
ROZDZIAŁ ÓSMY
WSPÓLNOTA POLITYCZNA
I. ASPEKTY BIBLIJNE
a) Panowanie Boga
b) Jezus i władza polityczna
c) Pierwsze wspólnoty chrześcijańskie
II. ZASADA I CEL WSPÓLNOTY POLITYCZNEJ
a) Wspólnota polityczna, człowiek i naród
b) Ochrona i popieranie praw człowieka
c) Życie społeczne oparte na obywatelskiej przyjaźni
III. WŁADZA POLITYCZNA
a) Podstawa władzy politycznej
b) Władza jako siła moralna
c) Prawo do sprzeciwu sumienia
d) Prawo do oporu
e) Wymierzanie kar
IV. SYSTEM DEMOKRACJI
a) Wartości i demokracja
b) Instytucje i demokracja
c) Elementy moralne reprezentacji politycznej
d) Narzędzia uczestnictwa politycznego
e) Informacja i demokracja
V. WSPÓLNOTA POLITYCZNA W SŁUŻBIE SPOŁECZEŃSTWU OBYWATELSKIEMU
a) Wartość społeczeństwa obywatelskiego
b) Prymat społeczeństwa obywatelskiego
c) Zastosowanie zasady pomocniczości
VI. PAŃSTWO I WSPÓLNOTY RELIGIJNE
A) Wolność religijna – podstawowe prawo człowieka
B) Kościół katolicki i wspólnota polityczna
a) Autonomia i niezależność
b) Współpraca
ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY
WSPÓLNOTA MIĘDZYNARODOWA
I. ASPEKTY BIBLIJNE
a) Jedność rodziny ludzkiej
b) Jezus Chrystus pierwowzorem i fundamentem nowej ludzkości
c) Uniwersalne powołanie chrześcijaństwa
II. PODSTAWOWE ZASADY WSPÓLNOTY MIĘDZYNARODOWEJ
a) Wspólnota międzynarodowa i wartości
b) Stosunki oparte na harmonii między porządkiem prawnym a porządkiem moralnym
III. ORGANIZACJA WSPÓLNOTY MIĘDZYNARODOWEJ
a) Znaczenie organizacji międzynarodowych
b) Osobowość prawna Stolicy Apostolskiej
IV. MIĘDZYNARODOWA WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU
a) Współpraca dla zagwarantowania prawa do rozwoju
b) Walka z ubóstwem
c) Zadłużenie zagraniczne
ROZDZIAŁ DZIESIĄTY
OCHRONA ŚRODOWISKA
I. ASPEKTY BIBLIJNE
II. CZŁOWIEK I ŚWIAT RZECZY
III. KRYZYS RELACJI MIĘDZY CZŁOWIEKIEM A ŚRODOWISKIEM
IV. WSPÓLNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ
a) Środowisko zbiorowym dobrem
b) Zastosowanie biotechnologii
c) Środowisko i współdzielenie dóbr
d) Nowe style życia
ROZDZIAŁ JEDENASTY
UPOWSZECHNIANIE POKOJU
I. ASPEKTY BIBLIJNE
II. POKÓJ . OWOC SPRAWIEDLIWOŚCI I MIŁOŚCI
III. KLĘSKA POKOJU . WOJNA
a) Obrona konieczna
b) Obrona pokoju
c) Obowiązek obrony niewinnych
d) Środki przeciwko tym, którzy zagrażają pokojowi
e) Rozbrojenie
f) Potępienie terroryzmu
IV. WKŁAD KOŚCIOŁA W BUDOWANIE POKOJU
CZĘŚĆ TRZECIA
ROZDZIAŁ DWUNASTY
NAUKA SPOŁECZNA I DZIAŁALNOŚĆ KOŚCIOŁA
I. DZIAŁALNOŚĆ DUSZPASTERSKA NA POLU SPOŁECZNYM
a) Nauka społeczna i inkulturacja wiary
b) Nauka społeczna i duszpasterstwo społeczne
d) Nauka społeczna i formacja
d) Popieranie dialogu
e) Podmioty duszpasterstwa społecznego
II. NAUKA SPOŁECZNA I ZAANGAŻOWANIE KATOLIKÓW ŚWIECKICH
a) Wierny świecki
b) Duchowość wiernego świeckiego
c) Roztropne działanie
d) Nauka społeczna i zrzeszanie się laikatu
e) Służba w różnych obszarach życia społecznego
1. Służba osobie ludzkiej
2. Służba kulturze
3. Służba ekonomii
4. Służba polityce
ZAKOŃCZENIE
KU CYWILIZACJI MIŁOŚCI
a) Pomoc Kościoła współczesnemu człowiekowi
b) Rozpocząć na nowo od wiary w Chrystusa
c) Niezłomna nadzieja
d) Budować „cywilizację miłości”
HP